Wyspiański

Wyspiański h. Bończa, w powiecie trembowelskim, licznie rozrodzeni w parafiach Baworów i Sorocko. Nieznani dawnym heraldykom – mają należeć do herbu Bończa.
Wylegitymowali się ze szlachectwa w sądzie grodzkim trembowelskim w 1782 r. bez podania herbu (Sz. Gal.). Rodzina bardzo uzdolniona artystycznie, wydała kilku artystów plastyków i fotografów. Z nich: Ignacy (zm. 1875), powstaniec 1863 r.; studiował we Lwowie filozofię. Franciszek (zm. 1901), rzeźbiarz; studiował w c. k. Instytucie Technicznym w Krakowie, najpierw na oddziale malarstwa, potem rzeźby. Stanisław (zm. 1907), dramaturg, poeta, malarz; jeden z najwybitniejszych twórców w dziejach Polski. 
Genealogia
(osób: 26)

• KATARZYNA Wyspiańska (ok. 1770-po 1793); m. (p. 1793) Wojciech Wyrzykowski (ok. 1760-po 1793), dziedzic dóbr Kozówka pow. trembowelski, par. Baworów (MK Baworów); dzieci: Agnieszka (ur. 1793 Kozówka).
 

 Stanisław Wyspiański

(1869-1907)

• STANISŁAW Mateusz Ignacy Wyspiański (15 I 1869-28 XI 1907), s. Franciszka i Marii Rogowskiej, dramaturg, poeta, malarz, grafik, architekt, projektant mebli; tworzył w epoce Młodej Polski; po śmierci matki wychowywał się u bezdzietnego wujostwa Kazimierza i Joanny (Janiny) Stankiewiczów; absolwent mającego wielowiekowe tradycje gimnazjum św. Anny w Krakowie 1887, student wydziału filozoficznego Uniwersytetu Jagiellońskiego, następnie rozpoczął studia malarskie w Szkole Sztuk Pięknych w Krakowie; profesor krakowskiej Akademii Sztuk Pięknych 1906, członek krakowskiej Rady Miejskiej, jeden z założycieli Towarzystwa Artystów Polskich „Sztuka”; ur. Kraków, zm. tamże, poch. Krypta Zasłużonych na Skałce w Krakowie (Wikipedia); ż. (1900) Teodora Teofila Pytko (ok. 1870-po 1901); miała nieślubnego syna Teodora, przysposobionego przez artystę, a ich wspólna córka Helena i syn Mieczysław urodzili się jeszcze przed ślubem; dzieci: Helena, Mieczysław, Stanisław.

Źródła: Bork. Sp. 518; Szl. Gal.; Żern. t.2/545; Wikipedia: 1.