Gumowski

Gumowski h. Rola, ich gniazdem ma być województwo łęczyckie, skąd w XV wieku jedna gałąź osiedliła się w północnym Mazowszu, gdzie mieli nabyć bądź założyć wieś Gumowo, w pow. łomżyńskim (Urus.). 

Boniecki wyprowadza jednak tę rodzinę ze wsi Gumowo, w pow. płońskim, gdzie Sasin z Gumowa, seu Sarbiewa, sprzedał Gumowo w 1550 r. Lipskiemu (Bon.).

Stanisław, 1542 r. student prawa w Padwie. Stanisław, dziedzic Dzierążni i Błomina Gumowskiego 1578 r. (Paw.). Andrzej, podczaszy wiski 1607 r. Marcin i Magdalena, dzieci Marcina z Duchnowa 1605 r. 

Jan, wiceinstygator koronny 1614 r.  Walenty pisał się z ziemią sochaczewską, na elekcję Jana Kazimierza 1648 r. Andrzej Franciszek, podczaszy wiski 1672 r. Wiktor, łowczy ciechanowski ok. 1690. Jan, burgrabia grodzki płocki i regent ciechanowski, pisał się z woj. płockim na elekcję Stanisława Augusta 1764 r., następnie komornik ziemski płocki 1767, podsędek płocki 1776, sędzia ziemski 1781.

Gumowscy herbu Rola wylegitymowali się ze szlachectwa w sądzie ziemskim przemyskim 1782 r., w Królestwie Kongresowym w latach 1836-1862, zostali zapisani do ksiąg szlachty ówczesnych guberni augustowskiej i lubelskiej. Z tym herbem wylegitymowali się także niektórzy z Gumowskich herbu Pobóg.

Genealogia
(osób: 35)

• JAKUB Florian Gumowski h. Rola (1783-1860), s. Kazimierza i Katarzyny Dworzyckiej, dziedzic dóbr Przytoczno in. Przytoczna, pow. Lubartów, gm. Jeziorzany; chrz. w parafii Maciejowice, metryka tamże (Bon.); ż. (ok. 1815) Elżbieta Ratołd-Zadarnowska h. Sulima (ok. 1795-po 1830), c. Jana i Ewy Wokulskiej; dzieci: Maria, Kamila, Juliusz, Adam, Kazimierz, Józef.

• JULIANNA Gumowska h. Rola (ok. 1801-1846), c. Kazimierza i Katarzyny Dworzyckiej; zamieszkała w miasteczku Ryczywół, pow. Kozienice, 1825-1846, oraz we wsi Bobrowniki; chrz. prawdopodobnie w parafii Maciejowice; zm. Ryczywół, lat 45, mąż Antoni (Bon.; MK Ryczywół); m. (1825 Ryczywół) Antoni Mariański (ok. 1783-1847), s. Józefa i Marianny NN., burmistrz miasteczka Ryczywół 1826-1834; pisany także: Maryański; zm. Ryczywół; ślub w parafii Ryczywół, miejscowość: Ryczywół, uwagi: on lat 42, rozwodnik (rozwód cywilny), ona panna lat 24 (MK Ryczywół); dzieci: 1/ Tomasz Adam Antoni (ur. 1826); ur. Ryczywół, wpisany do ksiąg parafii Ryczywół, chrzest w parafii Maciejowice, dzień wcześniej, ochrzczony przez księdza Adama Gumowskiego, ojciec burmistrz (MK Ryczywół); 2/ Antoni Franciszek (ur. 1829); 3/ Stanisław Zygmunt Jan Nepomucen (ur. 1832); 4/ Feliks Franciszek (ur. 1833); 5/ Edward Adam (ur. 1834); 6/ August Adam (ur. 1836); 7/ Aniela Anna (ur. 1836); 8/ Jadwiga Kazimiera Julianna (ur. 1839) – Mariańscy.

Źródła: Bon. t. 7/192-194; Nies.; Sęcz.; Urus. t. 5/61-62.

Gumowski h. Topór (odm.), vel Gumoski, wywodzą się zapewne z Mazowsza, a pisali się z Wielkich Krwatów w Małopolsce. 

Bartłomiej z Wielkich Krwatów (zm. 1584), żonaty z Elżbietą Leńkówną, pochowany w Radomiu, gdzie syn wystawił mu nagrobek u OO. Bernardynów.

Są właściwie herbu Topór, lecz jedna linia osiedlona w Galicji „z powodu, że Anna z Poradowskich, wdowa po Remigianie Sobieskim, mieczniku lwowskim, zmarłym 1665 r., zaślubiła jednego z Gumowskich, na pamiątkę tego związku herb Sobieskich Janinę dołącza do swego rodzinnego herbu Topór” (Urus.). 

Już w XVI stuleciu ta rodzina Gumowskich rozdzielona była na trzy gałęzie, jedną osiedloną w Małopolsce, drugą na Rusi Czerwonej, a trzecią w północnym Mazowszu. Do gałęzi mazowieckiej przyłączyło się wielu z Gumowskich, herbu Ślepowron i Pobóg. 

Byli dziedzicami wsi Gumowo Kamienne, w pow. mławskim 1739, Gumowo Dominialne i G. Rumiane w pow. przasnyskim. Gumowscy tego herbu podpisali elekcje 1674 r. z woj. ruskim, 1697 r. z sandomierskim. Zostali wylegitymowani ze szlachectwa w Galicji, sądzie ziemskim przemyskim 1782 r., w Królestwie Kongresowym w latach 1836-1862.

Odmiana herbu — tarcza przedzielona wzdłuż, w prawej części herb Topór, w lewej Janina. Na hełmie w koronie Topór srebrny, drzewce złote.

Genealogia
(osób: 42)

• JÓZEF Władysław Piotr Gumowski h. Topór (1817-po 1854), s. Feliksa i Katarzyny Pniewskiej, urzędnik policyjny w Warszawie 1839, urzędnik skarbowy 1851; wylegitymowany ze szlachectwa w Królestwie Polskim 1854 r. z herbem Topór; ur. Warszawa-Praga, chrz. 1817 (Urus.; Szl. Król.; MK Warszawa Praga: MB Loretańska); ż. (1839 Warszawa) Marcjanna Katarzyna Demby (1819-po 1839), c. Jana i Antoniny Kruszewskiej; ur. Warszawa-Praga; ślub w parafii MB Loretańskiej, uwagi: on lat 22, ona lat 20 (MK Warszawa Praga: MB Loretańska).

• JÓZEFA Barbara Gumowska h. Topór (ok. 1812-po 1855), c. Feliksa i Katarzyny Pniewskiej, właścicielka szynku w Warszawie 1855; ur. Warszawa-Praga, chrz. 1813 (MK Warszawa Praga: MB Loretańska); 1m. (28 VI 1851 Warszawa) Karol Zapolski (ok. 1797-p. 1855), s. Macieja i Teresy NN.; ur. Macuty, gubernia mohilewska; ślub w parafii MB Loretańskiej, uwagi: on lat 54, wdowiec po Mariannie Małeckiej (zm. ok. 1850), ona panna, lat 39, świadkowie: Józef Gumowski, urzędnik, brat nowozaślubionej, Kazimierz Guzowski (MK Warszawa Praga: MB Loretańska); 2m. (1855 Warszawa) Augustyn Jaroszewski (ok. 1805-po 1855), s. Bartłomieja i Teresy Majewskiej, rymarz; zamieszkały Warszawa; ur. Ciemniewo, gubernia płocka; ślub w parafii MB Loretańskiej, uwagi: wdowiec, wdowa (MK Warszawa Praga: MB Loretańska). 

Źródła: Bon. t. 7/195-196; Szl. Gal.; Szl. Król.; Urus. t. 5/62-63.