Grochowalski

Grochowalski h. Prus I, wyszli chyba ze wsi Grochowalsk, dawniej Grochowarsko, w ziemi dobrzyńskiej, powiat Lipno, obecnie woj. kujawsko-pomorskie.

Za Jagiełły wieś ta była gniazdem Jastrzębców-Boleściców, jednak w latach 1543-1568 siedzą tu jedynie Grochowalscy herbu Nałęcz, gałąź Witoskich vel Witowskich z Witoszyna, pow. Dobrzyń, których zresztą Boniecki wymienia błędnie pod Boleścicami. Być może w tym Grochowalsku dziedziczyła też szlachta innych herbów. 

Według Słownika Geograficznego Król. Polskiego w 1578 r. we wsi Grochowalsk, obok części szlacheckich, nazywanych Grochowalsk Bolesz i G. Wilkanowski, należących do parafii Drozdowo, istnieją działy szlachty zagrodowej: G. Wnuki i G. Kiełki (razem 4 łany), należące do parafii Baboszewo. W XIX wieku obszar ten nosił nazwę Kiełki. Istniała wówczas ponadto wieś Grochowarsk w powiecie płońskim. Grochowalscy herbu Prus zostali wylegitymowani ze szlachectwa w Królestwie Kongresowym w latach 1836-1862.

• ANTONINA Helena Grochowalska (6 III 1823-po 1843), c. Tomasza i 1ż. Marianny (Marcjanny) Krasuskiej; ur. prawd. Brzezie in. Brzyzie, parafia Świętomarz, dawniej pow. Iłża, obecnie Starachowice, gmina Pawłów, woj. świętokrzyskie, chrz. 1823 (MK Świętomarz); m. (4 X 1840 Świętomarz) Feliks Tchórzewski (ok. 1810-po 1843), s. Franciszka i Marianny Karniewskiej; ślub w parafii Świętomarz, miejscowość: Warszówek in. Warszuwek (MK Świętomarz); dzieci: Ludwika Agnieszka Paulina Tchórzewska (ur. 21 I 1843), ur. Bronkowice, parafia Tarczek, chrz. 1843 (MK Tarczek).

• TOMASZ Jan Grochowalski (ok. 1795-po 1835), s. Andrzeja i Tekli Wolskiej, właściciel majątków we wsi Brzezie in. Brzyzie, parafia Świętomarz, oraz Jadowniki, parafia Tarczek, dawniej pow. Iłża, obecnie Starachowice, gmina Pawłów, woj. świętokrzyskie; jego synowie zostali wylegitymowani ze szlachectwa w Królestwie Polskim 1852 r. z herbem Prus I (Urus.; Szl. Król.; MK Świętomarz); 1ż. (29 VII 1819 Tarczek) Marianna Marcjanna Krasuska (ok. 1800-25 VIII 1832), c. Szymona i Heleny Woszczyckiej; zm. Brzyzie, parafia Świętomarz; ślub w parafii Tarczek, dawniej pow. Iłża, obecnie Starachowice, gmina Pawłów, miejscowość: Tarczek (MK Tarczek); dzieci: Klementyna, Teofila, Józef (I), Antonina, Erazm, Józef (II), Ignacy; 2ż. (10 II 1833) Julianna Tchórzewska (ok. 1810-po 1835), c. Franciszka i Marianny Karniewskiej; ślub w parafii Świętomarz, miejscowość: Brzezie in. Brzyzie (MK Świętomarz); dzieci: Feliks.

Źródła: Bil. nr 56/63; Bon.; SGKP t. 15 cz. 1/534; Szl. Król.; Urus. t. 4/382.