Kroczewski

herb Grabie odm.

Kroczewski h. Grabie (odm.), rzadko Kroczowski, z Kroczewa, w ziemi zakroczymskiej. Jest Kroczewo i pod Raciążem, na którym również pewnie ciż sami Kroczewscy dziedziczyli (Bon.).

Świętosław, syn Stanisława z Kroczewa, 1413 r. student na Uniw. Krakowskim. Piotr z Kroczewa zeznał 1474 r. dział z bratem Janem z Gzów, na mocy którego otrzymał Kroczewo. Dobra Macieja z Kroczewa, w pow. płockim, uległy konfiskacie 1497 r. (Wierzb.).

Mikołaj Kroczewski, chorąży (chorążyc?) wyszogrodzki, cześnik ciechanowski 1531 r., podkomorzy zakroczymski 1545 r. Piotr, wojski liwski 1556 r., on zapewne był krajczym królewny Anny 1566 r. Stanisław, wojski rawski 1557 r. Wojciech, sędzia ziemski zakroczymski 1557 r. Erazm, kuchmistrz koronny 1569 r., podpisał unię Litwy z Koroną. Wittyg pisze, że pieczęć jego przedstawia w szczycie hełmu nie pióra strusie, a charta w obroży (Bon.).

Wojciech, elektor 1632 r. Władysława IV-go, z ziemi ciechanowskiej. Jan (zm. 1647), kanonik płocki, sekretarz królewski; pochowany przez braci w katedrze warszawskiej. Jan pozostawił córkę Ewę, żonę Jakuba Kisielnickiego, której mąż zapisał 1624 r. 1,500 zł (Gr. Koln.). Paweł, żonaty 1652 r. z Anną Wyszocianką (Perp. Czers.). Ludwik Grabia Kroczewski, sprzedał 1680 r., część Kroczewa Strzałkowskiemu (ibid.). Maciej, żonaty 1694 r. z Franciszką Radzikowską (ibid.).

Na Kroczewie, w pow. raciąskim, dziedziczyli 1578 r. Wojciech, syn Jana Kota, Sebastian i Andrzej Ptasznik, Paweł i Albert, synowie Jana (Paw.). Mikołaj z Kroczewa, zwany Kot, procesuje 1532 r. Ciecierską. Stanisław, syn Jana Kota Kroczewskiego, procesuje 1534 r. Grochowskiego. Adam Kot z Kroczowa, obwiniony 1540 r., o zadanie ran (Płoc. Grodz. Wiecz.).

Genealogia
(osób: 24)

• JAN Kroczewski h. Grabie? (ok. 1824-po 1844), s. Franciszka i Balbiny Dobrzenieckiej; ż. (1844 Krysk) Marianna Worowska h. Lis (11 I 1818-po 1844), c. Franciszka i Salomei Twarkowskiej; ur. Worowice, parafia Daniszewo, pow. Płock, chrz. 1818, uwagi: z bliźniąt (MK Daniszewo); ślub w parafii Krysk, pow. Mława, miejscowości: Przyborowice Dolne i Archutowo, uwagi: on kawaler lat 20, ona panna lat 26 (MK Krysk).

• MARIANNA Kroczewska h. Grabie? (ok. 1840-po 1879), c. Kacpra i Katarzyny Czajkowskiej; ur. Gutowo Starzyny, gm. Zawidz, pow. Sierpc (MK Gozdowo); m. (1862 Gozdowo) Kazimierz Piasecki (ok. 1835-po 1879), s. Jana i Katarzyny Jaglińskiej (Jeglińskiej); ur. Bożewo, parafia Bożewo, pow. Sierpc; ślub w parafii Gozdowo, pow. Sierpc, miejscowości: Rynki i Bożewo, uwagi: kawaler, panna (MK Gozdowo); dzieci: 1/ Wincenty (ur. 22 I 1864 Bożewo); 2/ Józef (ur. 12 I 1866 Bożewo); 3/ Józefa (ur. 1 III 1870 Bożewo); 4/ Jan (ur. 6 VI 1872 Bożewo); 5/ Leokadia (ur. 1876 Ligowo); 6/ Bronisława (ur. 1879 Ligowo) – Piaseccy.

Źródła: Bon. t. 12/287-288; Bork. Spis 187; Urus. t. 8/64.

Kroczowski h. Jastrzębiec (in. Nagóra), vel Zawisza-Kroczowski, rzadko Kroczewski, zawołania Nagóra, z Kroczowa, w pow. radomskim. Czasem błędnie dają im nazwisko Kroczyński (Szl. Król.). 

Rozdzieliwszy się na kilka gałęzi, brali przydomki: Zawiszów, Ptaszków i Maciejowiczów (Bon.). Ich gniazdem jest wieś Kroczów, należąca w 1569 r. do parafii Kazanów (później do par. Tczów), pow. radomski, obecnie pow. Zwoleń. Wieś ta z czasem podzieliła się na K. Większy i K. Mniejszy. 

Pasek Synowiec z Kroczowa, udowodnił pochodzenie swoje szlacheckie w Radomiu 1419 r., a stryjowie jego, Lasota z Włoch i Grot z Głuszcza, zaprzysięgli, że herb jego przedstawia „in clipeo babatum et crucem in babato”, zawołania Nagora (Rad. Inscr. Decret.). 

Z Kroczowa Mniejszego ma pochodzić też rodzina Kroczewskich vel Kroczowskich h. Łabędź.

Genealogia
(osób: 28)

• AGATA Regina Koszatka-Kroczowska h. Jastrzębiec (ok. 1730-po 1760), c. Pawła i Franciszki Kierzkowskiej; w aktach także: Regina Kroczewska, Koszałka-Kroczowska de Kroczów (Bon.; Łuszcz.; MK Kazanów); m. (20 IX 1751 Kazanów) Jan Bukowiecki h. Ogończyk (ok. 1725-1801), s. Stanisława i Joanny Żebrowskiej, wojski radomski; skarbnik radomski 1768, miecznik radomski, subdelegat grodzki sandomierski, ostatecznie wojski radomski; dziedzic dóbr Wośniki, które nabył 1767 r., według akt grodzkich radomskich; jego wnuk wylegitymował się ze szlachectwa w Królestwie Kongresowym 1837 r. z herbem Ogończyk, został zapisany do ksiąg szlachty ówczesnej guberni radomskiej, oddział sandomierski (Bon.; Sęcz.; MK Skrzynno); ślub w parafii Kazanów, pow. Zwoleń (MK Kazanów); dzieci: Marianna, Aleksander, Wawrzyniec, Leon (Wojciech).

• PAWEŁ Koszatka-Kroczowski h. Jastrzębiec (ok. 1700-po 1740), dziedzic wsi Kroczów, parafia Tczów, obecnie pow. Zwoleń (Łuszcz.); ż. Franciszka Kierzkowska (ok. 1700-po 1740); dzieci: Agata, Teofila.

Źródła: Bon. t. 12/288-289; Elekt. t.1; Krzep.; Nies.; Pap. 304; Szl. Gal.; Szl. Król.